Dieta Atkinsa została opracowana z początkiem lat 70- tych przez nowojorskiego kardiologa Roberta Atkinsa, zwana jest też dietą niskowęglowodanową i polega przede wszystkim na przyjmowaniu niskiej ilości węglowodanów. Obniżona podaż węglowodanów jest uzupełniana zwiększoną liczbą przyjmowanych białek oraz tłuszczy. Dopuszczalna dzienna ilość cukrów to 72g. Stosowanie diety prowadzi do osiągnięcia przez organizm stanu ketozy. Stan ketozy oznacza, że organizm jest zmuszony do użycia własnych, zmagazynowanych tłuszczów w celu uzyskania energii. Wynalazca tej diety twierdził, że główną przyczyną nadwagi są cukry proste oraz złożone, a więc węglowodany. Ten rodzaj diety jest szczególnie rozpowszechniony w Ameryce i Wielkiej Brytanii. Osoby odchudzające się mogą spożywać bez ograniczeń przysmaki mięsne bez obaw o przybranie masy ciała. Przestrzegając restrykcyjnie zasad diety, miesięcznie można chudnąć nawet 5 kilogramów.
Przede wszystkim dieta przeznaczona jest dla osób dorosłych i zdrowych. Ze względu na ścisłe zasady diety, które dotyczą wykluczenia z jadłospisu wszelkich węglowodanów, dieta przeznaczona jest przede wszystkim dla osób o silnej woli. Osoby podejmujące się tej kuracji powinny mieć też nienaganne wyniki potwierdzający dobry stan wątroby i nerek. Powszechnie wiadomo, że węglowodany odgrywają bardzo ważną rolę u osób uczących się i przejawiających duży wysiłek umysłowy. Dlatego też eliminując zupełnie węglowodany z jadłospisu, mózg nie będzie w stanie efektywnie pracować. Zatem dieta bezwęglowodanowa jest zdecydowanie przeciwskazana osobom, u których odnotowuje się duży wysiłek umysłowy.
Dietę można podzielić na 3 etapy, gdzie każdy etap powinien trwać około 2 tygodni.
Etap I: w tej fazie należy ilość spożywanych węglowodanów zmniejszyć do 20 g na dobę. Wyeliminować z jadłospisu należy takie produkty jak pieczywo, owoce, warzywa zawierające skrobię, mleko, jogurty oraz produkty zbożowe. Należy natomiast wprowadzać do jadłospisu takie produkty jak sałatę, szpinak, kapustę, por, seler, szparagi, pietruszkę, kalarepę, pomidorów, cebuli, groszku cukrowego, ogórka czy cukinii.
Etap II: ten etap jest określany jako dieta właściwa i ilość spożywanych węglowodanów należy zmniejszyć tu już do 30-50 g na dobę. Jadłospis w tym etapie staje się coraz bardziej różnorodny, dozwolone jest spożywanie owoców o niskim indeksie glikemicznym. Owoce mające niski indeks glikemiczny, zawierają tym samym niską zawartość węglowodanów i są to np. maliny, jagody, truskawki. Dopuszczone jest również spożywanie większej ilości warzyw.
Etap III: ten etap diety jest nazywany docelowym, na całe życie. W tej fazie dominują jak nietrudno się domyśleć tłuszcze i białka, ale można też stopniowo zwiększać ilość spożywanych cukrów. Należy jednak pamiętać, że spożywanie cukrów jest dozwolone pod warunkiem, że nie będzie łączone z jajkami oraz tłuszczami zwierzęcymi. Jadłospis w tej fazie powinien składać się z 3 dań głównych i 2 przekąsek.
Pierwsze symptomy zwiastujące skutki uboczne w zmianie żywienia to bóle głowy, zmęczenie, wyczerpanie, pogorszenie nastroju, zaparcia. Następnie po kilku tygodniach stosowania diety następuje zupełna zmiana w samopoczuciu osoby odchudzającej się. Widoczna staje się euforia, radość, a nawet lekka satysfakcja z wytrwania pierwszych dni kuracji odchudzającej. Ten wspaniały stan niestety mija po ok 2-3 miesiącach (w przypadku jeśli dieta została przedłużona). Po tak długim czasie stosowania diety bezwęglowodanowej pojawiają się takie objawy jak zaburzenia apetytu, nadmierne odczuwanie pragnienia, zmiany zapachu potu, moczu oraz oddechu, wzmożona senność oraz nieustanne zaparcia. Dlatego też stosując tak długo dietę, należy być w stałym kontakcie z lekarzem.
Śniadanie: jajecznica z 2 jajek z cebulką i bekonem + 4 pomidorki koktajlowe
Drugie śniadanie: sałatka z kurczakiem
Obiad: delikatny kapuśniak na kiełbasie + na deser jogurt sojowy
Podwieczorek: kabanosy drobiowe
Kolacja: klopsiki w sosie pomidorowym
Śniadanie: twarożek z 200g białego sera o niskiej zawartości tłuszczu, łyżki mleka, połowy zielonego ogórka, kawałka żółtej papryki, 2 rzodkiewek + szklanka zielonej herbaty
Drugie śniadanie: kilka orzeszków pistacjowych + szklanka niegazowanej wody mineralnej
Obiad: indyk gotowany na parze razem ze szpinakiem i szparagami + 2 niewielkie pomidory + 1 ogórek kwaszony + bubek niesłodzonego kompotu z owoców
Podwieczorek: 150g awokado + szklanka niegazowanej wody mineralnej
Kolacja: surówka z sałaty zielonej, cukinii i kalarepy z dodatkiem oliwy z oliwek + szklanka herbaty niesłodzonej.
Dieta Atkinsa jest stworzona głównie z myślą o osobach lubiących jeść w dużej mierze mięso oraz nabiał. Zdaniem autora diety najbardziej tuczące są cukry proste. To one przyczyniają się do powstawania tkanki tłuszczowej, zaś nie odgrywają szczególnej roli w procesie odżywiania organizmu. Niemniej jednak trzeba mieć na uwadze, że węglowodany pełnią bardzo ważną funkcję w odżywianiu mózgu. Organizm ma zapotrzebowanie ok. 100 g węglowodanów na dobę. W sytuacji kiedy występuje niedobór węglowodanów, organizm może nieprawidłowo spalać tłuszcze co przyczynia się do zakwaszenia organizmu. Zatem decydując się na rozpoczęcie diety bezwęglowodanowej, należy wcześniej skonsultować się z lekarzem w celu sprawdzenia stanu zdrowia i zasięgnięcia opinii co do planowanej diety. Warto pamiętać też, aby widząc efekty jakie przynosi stosowanie diety, nie pokusić się o dalsze przedłużanie jej bez konsultacji z lekarzem. Nawet z najlepszymi rzeczami trzeba zachować umiar, gdyż w nadmiarze mogą wywoływać zupełnie odwrotne rezultaty.